ممیزی دیتاسنتر و مراکز داده به چه معناست؟ ممیزی دیتاسنتر (Datacenter Audit) به معنای انجام عملیاتی مثل بازرسی و ارزیابی دیتاسنتر یا اتاق سرور برای اطمینان از رعایت موارد ضروری در دیتاسنتر می باشد. هدف از انجام فعالیت ممیزی یافتن ناسازگاری ها و عدم رعایت استاندارد ها در دیتاسنتر است. تفاوت ممیزی با بررسی و ارزیابی این است که ممیزی به صورت برنامه ریزی شده انجام می شود و از قبل اعلام خواهد شد.
ممیزی مراکز داده چه فوایدی دارد؟
حفظ امنیت
تمام دیتاسنتر ها هر سال در یک روز مشخص مورد بازرسی قرار می گیرند تا انطباق آن ها با استاندارد های روز دنیا مورد بررسی قرار گیرد. این ممیزی ها معمولا توسط یک شخص ثالث صورت می گیرد اما برخی از سازمان ها ترجیح می دهند برای جلب رضایت مشتریان خود و ارائه بهترین خدمات، این کار را خودشان بر عهده گیرند. پیشنهاد می شود قبل از همکاری با یک دیتاسنتر، از میزان انطباق آن با استاندارد های جهانی مطلع شوید.
مدیریت امنیتی و کنترل دسترسی
یکی از مهم ترین مواردی که باید در تمام دیتاسنتر ها به آن توجه شود، سطح امنیتی آن می باشد زیرا تمام اطلاعات مهم و حیاتی سازمان های مختلف برای جلوگیری از نفوذ افراد غیر مجاز در دیتاسنتر نگه داری می شود.
انجام ممیزی به صورت مرتب باعث افزایش امنیت دیتاسنتر می شود زیرا سازمان های مختلف و کارکنان دیتاسنتر تمام سعی خود را به کار می برند تا اقدامات امنیتی مختلفی مطابق با استاندارد ها به کار ببرند. ممیزی دیتاسنتر روی تمام بخش های امنیت فیزیکی، عملکرد تجهیزات مختلف مثل اسکنر ها و حسگر ها و … انجام خواهد شد.
با انجام ممیزی مرکز داده عملکرد تجهیزات اعلام و اطفا حریق بررسی می شود و به این ترتیب از صحت کارکرد آن ها اطمینان حاصل خواهد شد. همچنین بررسی می شود که سیستم اعلام حریق در هنگام دریافت هشدار ها به درستی کار می کند و یا هنگام بروز مشکل زنگ های اخطار را به صدا در می آورد یا خیر.
انجام ممیزی برای کنترل دسترسی ها لازم و ضروری می باشد زیرا مهارت پرسنل را ارزیابی می کند و مشخص می شود که آیا مراحل تایید اعتبار به خوبی انجام شده است یا خیر؟ همچنین در صورت نیاز برخی از غربالگری ها هم برای پرسنل دیتاسنتر انجام خواهد شد.
بهره وری انرژی
بیشترین میزان برق مصرفی در دیتاسنتر ها توسط تجهیزات خنک کننده و سیستم های محاسباتی صرف می شود. طبق تحقیقات انجام گرفته، حدود 3 درصد از برق کل جهان توسط دیتاسنتر ها مصرف می شود. برخی از قسمت های دیتاسنتر به دلیل طراحی غیر اصولی و نظارت کمتر انرژی زیادی هدر می رود. انجام منظم ممیزی دیتاسنتر یک راه حل کاربردی و موثر برای حل این مشکل است و با ارزیابی بخش های ذکر شده، کمک زیادی به جلوگیری از هدر رفتن انرژی خواهد کرد.
انجام منظم ممیزی به بررسی نحوه مصرف انرژی پرداخته و منبع اصلی به هدر رفتن آن را پیدا می کند، سپس کنترل های محیطی، تجهیزات تامین کننده نور و عملکرد HVAC را مورد بررسی قرار می دهد. سپس باید نحوه ی استفاده از فضای دیتاسنتر و تاثیر آن در بهینه سازی مصرف انرژی ارزیابی شود.
این اقدامات موجب می شود که توان مصرفی یا PUE (Power usage effectiveness) محاسبه شده و با مقایسه آن نسبت به توان مورد نیاز برای عملکرد صحیح دیتاسنتر، میزان انرژی به هدر رفته محاسبه شود، سپس باید منبع اصلی مشکل را با یک روش مناسب بهینه کرد. به این ترتیب ممیزی در بهینه سازی مصرف انرژی بسیار موثر و سودمند می باشد.
نکته 1: توان مصرفی موثر یا PUE میزان توان مصرفی تجهیزات it نسبت به کل توان مورد نیاز دیتاسنتر است و معمولا عددی بزرگتر از 1 می باشد. PUE با فرمول زیر محاسبه می شود:
PUE= (total facility energy / IT equipment energy) = 1 + non IT facility energy / IT equipment energy
نکته 2: معیار اصلی بررسی عملکرد دیتاسنتر در طول زمان مشخص توسط استاندار های بین المللی ممیزی دیتاسنتر تعیین می شود.
ممیزی زیرساخت ها
دیتاسنتر ها شامل سخت افزار های بسیار مهم با ساختار های متنوع و همچنین داده ها و اطلاعات مهم و حیاتی می باشند. بنابراین برای جلوگیری از هر گونه آسیبی به این منابع، مواردی همچون کابل کشی دیتاسنتر، منبع تغذیه، تجهیزات پشتیبان و … از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشند.
در صورت عدم استفاده از تجهیزات پشتیبان مثلا منبع تغذیه پشتیبان، با قطع جریان برق تمام دستگاه ها از کار می افتند و کل عملکرد سیستم مختل خواهد شد، حتی امکان از دست رفتن اطلاعات نیز وجود دارد. توجه داشته باشید که چنین مشکل بزرگی ممکن است به دلیل بروز یک اتفاق کوچک مانند پارگی یکی از سیم ها به وجود بیاید، بنابراین با انجام ممیزی زیرساخت به صورت مرتب از عدم وجود چنین مشکل هایی اطمینان حاصل خواهد شد.
هدف اصلی ممیزی زیرساخت ،ارزیابی فیزیکی یک دیتاسنتر است و به بررسی کابل کشی ها، سرورها و سایر سخت افزار ها می پردازد تا از سالم بودن و عملکرد درست آن ها اطمینان حاصل کند.
ممیزی عملیات IT در ممیزی دیتاسنتر
دیتاسنتر ها در کنار تجهیزات پیشرفته و کارآمد، به یک تیم عملیاتی ماهر و مجرب نیاز دارند تا زیرساخت ها را به خوبی مدیریت کرده و خدمات موثری ارائه دهند. نقش نیروی انسانی در ممیزی دیتاسنتر بسیار مهم است و به هیچ عنوان با کنترل از راه دور جایگزین نخواهد شد.
برای جلوگیری از هر نوع خطایی باید آمادگی پرسنل بررسی شود. ممیزی عملیات IT در ممیزی دیتاسنتر به کارکنان کمک می کند که آمادگی مواجه شدن با مشکلات احتمالی را داشته باشند و چگونگی حل این مشکلات را یاد بگیرند.
ممیزی انطباق در ممیزی دیتاسنتر
تجهیزات و امکانات دیتاسنتر علاوه بر اینکه باید به صورت منظم مورد بررسی قرار گیرند، باید آمادگی ممیزی انطباق را نیز داشته باشند. این ممیزی ها توسط یک شخص ثالث انجام می شود و از اهمیت بالایی برخوردار است. انجام این ممیزی ها برای کسب گواهی های استاندارد بین المللی مثل ISO, SSAE 18, SOC 2 Type II, and HIPAA/HITECH لازم و ضروری می باشد. با کسب این گواهی ها دیتاسنتر می تواند وارد رقابت در بازار شده و مشتریان زیادی جذب کند.
کسی که ممیزی انطباق را انجام می دهد باید کاملا با فرایند ها آشنا باشد و نتیجه ممیزی را به صورت یک گزارش آماده کند. این گزارش باید به مسئولان مربوطه تحویل داده شود تا آن ها اقدامات لازم برای حل مشکلات را انجام دهند. سپس نتیجه این اقدامات هم در قالب یک گزارش مستند شده و مسئولین دیتاسنتر این دو گزارش را بایگانی می کنند.
ممیزی دیتاسنتر باعث بهبود عملکرد ها و افزایش بازدهی می شود و عوامل مثبت و منفی در مسیر پیشرفت را به صاحبان دیتاسنتر نشان می دهد. دیتاسنتر ها با انجام مرتب ممیزی در دوره های معین توانایی ارائه خدمات بهتر و جذب مشتریان بیشتر را پیدا خواهند کرد.