سرور چیست؟
در مبحث فناوری، سرور عبارتند از یک برنامه کامپیوتری یا یک دستگاه که باعث فعالیت تمام برنامه ها یا دستگاه ها تحت عنوان “کاربران” می شود.
در این مدل که مدل “سرور کاربر” نام گرفته است یک محاسبات کلی واحد در چند فرایند یا سیستم، توزیع خواهد شد. سرورها خواهند توانست تا عملیات گوناگونی انجام دهند که اغلب “سرویس” نام گذاری می شوند، عملیاتی مثل به اشتراک گذاری داده یا منابع میان چندین کاربر، یا انجام محاسبات برای یک کاربر.
یک سرور می تواند خودش در اختیار کاربران متعددی قرار گیرد و همچنین یک کاربر می تواند خودش از چندین سرور استفاده کند.
یک فرایند برای کاربر می تواند به روی یک سیستم اجرایی گردد یا امکان دارد یک سرور به روی یک دستگاه دیگر در شبکه اتصال پیدا کند.
سرورهای اکثراً عبارتند از سرورهای پایگاه داده، سرورهای فایل، سرورهای ایمیل، سرورهای چاپ، سرورهای وب، سرورهای بازی و سروهای کاربردی. در حال حاظر اکثر سیستم های سرور-کاربر با مدل درخواست – پاسخ، پیاده سازی می شوند و اکثراً به همین نام هم شناخته می شوند: یک کاربر درخواستی را به سرور ارسال می کند تا آن سرور عملیاتی را انجام دهد و پاسخی را به کاربر ارسال نماید که معمولاً بصورت یک نتیجه یا تأیید خواهد بود.
تعیین یک کامپیوتر با عنوان “سخت افزار کلاس سروری” بیانگر این است که آن کامپیوتر برای اجرای سرور اختصاص پیدا کرده است. این مسأله بیانگر این مطلب است که آن کامپیوتر بسیار قوی بوده و همچنین قابل اعتمادتر از کامپیوترهای شخصی استاندارد است، البته خوشه های محاسباتی بزرگ امکان دارد ترکیبی از چندین سرور نسبتاً ساده و قابل تعویض باشند.
تاریخچه استفاده از سرور
استفاده از کلمه “سرور” در مباحث کامپیوتری از تئوری صف بندی نشات می گیرد.
در محاسبات کامپیوتری، تاریخ استفاده از کلمه “سرور” حداقل به RFC 5 (1969) (یکی از اولین مستنداتی که ARPANET (اینترنت قدیمی) را تعریف کرد) باز گشته است و در مقابل واژه “کاربر” قرار گرفته و ۲ گونه میزبان را از هم متمایز می کند: ” سرور میزبان” و “کاربر- میزبان”. استفاده از کلمه “خدمت رسانی” در مقابل “سرور- میزبان” و “کاربر- میزبان” نیز به مستندات قدیمی از جمله RFC 4 باز خواهد گشت.
در فرهنگ اصطلاحات کامپیوتری “جارگون”، سرور را به صورت حس مشترکی از یک فرایند که سرویس یا خدماتی را اکثراً از راه دور برای درخواست ها ارائه می کند، تعریف میگردد.
سرور . نوعی DAEMON می باشد که خدمتی را برای درخواست دهنده ارائه داده و معمولاً این خدمت به کامپیوتری به غیر از کامپیوتری که سرور روی آن اجرا می گردد ارسال می شود.
عملکرد یک سرور چگونه است ؟
اکیداً می توان گفت که لغت سرور اشاره به یک برنامه کامپیوتری یا یک فرایند برنامه در حال اجرا دارد. به بیان دیگر، لغت سرور اشاره به دستگاهی ( یا سیستم تخصیص یافته) دارد که به منظور اجرای یک یا چند برنامه سروری کاربرد دارد. بر روی یک شبکه، چنین دستگاهی، “میزبان” نامیده می شود. به جز سرور، لغات خدمت گذاری و سرویس (خدمت) نیز به کرات کاربرد دارند، البته از لغات خدمت رسان و خدمتکار استفاده نمی شود.
واژه سرویس همینطور می تواند بیانگر خلاصه عملیاتی مثل خدمات تحت وب باشد. همینطور این واژه می تواند اشاره به یک برنامه کامپیوتری کند که یک کامپیوتر را به یک سرور مبدل کرده است، مثل سرویس ویندوز.
سرور از دیدگاه “اطاعت کردن” به عنوان “سرورهای خدمت رسان به کاربران” شناخته می گردد و از دیدگاه “دادن اطلاعات” غالباً میشود گفت “سرورها اطلاعات را ارائه می دهند”. به عنوان نمونه، سرورهای تحت وب “صفحات وب را برای کاربران نمایش می دهند” یا “درخواست های آنها را برآورده می کنند”.
سرور، بخشی از مدل سرور- کاربر می باشد که در این مدل، یک سرور اطلاعات را در اختیار کاربران قرار خواهد داد. ماهیت ارتباط میان یک کاربر و سرور، درخواست و پاسخ می باشد. این با مدل نظیر- به- نظیر که در آن، روابط مبتنی بر تقاضای متقابل است، تفاوت خواهد داشت. در کل هرگونه فرایند کامپیوتری که بتواند توسط فرایندهای دیگر فراخوانی شود و یا کاربرد داشته باشد، یک سرور به حساب می آید و فرایند یا فرایندهای صدا زننده، کاربر می باشند. بنابراین هر کامپیوتر معمولی متصل به یک شبکه می تواند سرور میزبان قرار گیرد. مثلاً چنانچه فایل ها بر روی یک سیستم توسط برخی فرایندها به اشتراک گذاشته شوند، آن فرایند یک سرور فایل خواهد بود. بطور مشابه، نرم افزار سرور وب خواهد توانست بر روی هر کامپیوتری اجرا گردد، پس یک لپ تاپ یا یک کامپیوتر شخصی خواهد توانست میزبان یک سرور وب قرار گیرد.
با اینکه درخواست – پاسخ، رایج ترین مدل از طراحی کاربر-سرور بوده، اما طراحی های دیگری مثل الگوی انتشار-عضویت هم وجود دارند. در این الگو کاربران از طریق یک سرور pub-sub ثبت نام انجام می دهند و به این ترتیب انواع مشخصی از پیغام ها را دریافت می کنند، این ثبت نام اولیه می تواند از طریق مدل درخواست-پاسخ نیز انجام شود. پس از آن، سرور pub-sub پیغام های منطبق با کاربران را بدون هیچ درخواست اضافه ای، به کاربران رجوع خواهد داد: سرور پیغام ها را به کاربران رسانده و کاربران پیغام ها را می توانند از طریق درخواست-پاسخ از سرور دریافت نمایند.
زمانی که به سخت افزار اشاره می کنیم، واژه سرور معمولاً بیانگر مدل های کامپیوتری تخصیص یافته برای ایفای این نقش می باشد. بطور کلی، یک سرور نقش خود را بهتر از یک کامپیوتر شخصی معمولی ایفا خواهد کرد.
تقریباً کل ساختار اینترنت، مبتنی بر یک مدل کاربر-سرور است. سرورهای نام ریشه سطح بالا، DNS و روترها، ترافیک را در اینترنت هدایت خواهند کرد. میلیون ها سرور متصل به اینترنت وجود دارند که بصورت مداوم در سرتاسر جهان در حال کارکردن هستند و بطور مجازی هرکاری که توسط یک کاربر اینترنت عادی انجام پذبرد نیازمند یک یا چند تعامل با یک یا چند سرور می باشد. البته استثناهایی هم هست که از سرورهای اختصاصی استفاده نمی کنند، مثلا اشتراک فایل نظیر-به-نظیر و برخی برنامه های تلفنی (همانند Skype).