در این مقاله قصد داریم به تعریف وظایف دیتاسنتر و عملکرد آن بپردازیم. دیتاسنتر مکان یا محیطی است که سازمان ها از آن برای نگهداری اطلاعات و تجهیزات خود استفاده می‌کنند. یک مرکز داده تجهیزات رایانه ای را در خود جای می‌دهد که برای پردازش، ذخیره و اشتراک گذاری داده ها با هم عمل می‌کنند. این تجهیزات شامل سرورها، رک ها، سوئیچ ها، سیستم های ذخیره سازی و اجزای دیگر است. کسب و کارها به شدت به اطلاعات و برنامه های موجود در دیتاسنتر متکی هستند و برای عملیات روزمره آنها به عنوان یک دارایی حیاتی شناخته می‌شوند.
تعریف کلی دیتاسنتر
به طور کلی، دیتاسنتر یا مرکز داده یک مکان فیزیکی است که سازمان ها به عنوان مرکزی برای نگهداری برنامه ها و داده های کاربردی مهم تجاری خود استفاده می‌کنند. به بیان ساده تر، مرکز داده محلی است که تعدادی سرور کامپیوتری و تجهیزات شبکه در آن نگهداری می‌شود که قادر به ذخیره سازی و انتقال داده ها باشد. معمولا سازمان های بزرگ به دلیل داشتن حجم بالاتر اطلاعات، از یک دیتاسنتر با ظرفیت بیشترین استانداردها استفاده می‌کنند و شرکت های کوچکتر، اتاق سرورها را که از لحاظ اندازه، ظرفیت کمتری از اطلاعات را پشتیبانی می‌کنند مورد استفاده قرار می‌دهند.
انواع مراکز داده
همانطور که در مقاله آشنایی با انواع مراکز داده توضیح داده شد، دیتاسنتر ها از لحاظ اندازه و کارکرد شامل موارد ذیل هستند:
- شبکه های سازمانی تجاری یا دانشگاهی (Campus)
- شبکه های خصوصی (Wan)
- مراکز فراهم کننده سرویس (SP)
- مراکز داده اینترنتی (IDC)
- مراکز داده فراسازمانی (Extranet)
- مراکز داده محلی (Intranet)
ساختار اصلی وظایف دیتاسنتر
اجزای دیتاسنترها بسته به دسته بندی که در آن قرار دارند می‌توانند متغیر باشند اما به طور کلی مواردی را شامل می‌شوند:
سیستم شبکه: شامل تجهیزات شبکه مانند سوئیچ ها مسیریاب ها، تجهیزات امنیتی و تجهیزات Passive شبکه مثل آرایش رک ها
سیستم های نرم افزاری: سیستم های امنیت و یکپارچه سازی اطلاعات
سیستم های توزیع قدرت: کابل کشی و مدیریت کابل ها، سیستم های کنترل و پشتیبان قدرت
سیستم ذخیره سازی: سیستم های پشتیبان گیری و نگهداری داده ها
سیستم های تهویه: سیستم های خنک کننده اتاق و رک ها
سیستم فیزیکی: سیستم کنترل، پایش و دسترسی فیزیکی و محیطی
حال که تعریف و ساختار کلی دیتاسنتر را بررسی کردیم اصلی ترین موضوع این است که مراکز داده دقیقا چه وظیفه‌ای دارند؟ و چرا دارای اهمیت زیادی برای سازمان ها هستند؟
وظایف دیتاسنتر چیست و چگونه کار می‌کنند؟
اجزای اصلی دیتاسنترها شامل: سرورها، روترها، رک ها، سیستم های امنیتی و ذخیرهای مثل UPS ها، کابل ها و سیستم های کنترل همگی باید به روشی تعبیه شوند که یک مرکز داده به صورت یکپارچه قابلیت نگهداری امن اطلاعات را داشته باشد و داده ها را از طریق اینترنت یا شبکه داخلی ارسال و دریافت کند. در واقع اجزای یک دیتاسنتر و وظایف دیتاسنتر به زیرساخت وسیعی برای پشتیبانی سخت افزار و نرم افزارهای خود نیاز دارد و ملزم است به روشی طراحی و اجرا شود که استانداردهای مربوطه را دارا باشد. همانطور که میدانید مشهورترین استاندارد مربوط به دیتاسنتر که تقریبا توسط تمام دیتاسنتر های دنیا مورد استفاده قرار میگیرد، TIA-942 است که در آن چهار سطح طبقه بندی Tier برای مراکز داده تعریف شده است. همچنین استانداردهای ANSI BICSI ، ISO/IEC TS 22237-1 از مهم ترین استانداردهای مورد بحث در خصوص دیتاسنتر ها هستند. کارشناسان ما در گروه فنی و مهندسی کارنو در تلاش اند طراحی و اجرای پروژه های دیتاسنتر را با بهره گیری از استانداردهای معروف جهانی و در بالاترین درجه آن پیاده سازی کنند.
ساختار دیتاسنتر تقریبا پیچیده است و عناصر و تجهیزات مختلف با هم کار می‌کنند تا دیتاسنتر توانایی پردازش، ذخیره سازی و پیاده سازی شبکه را به وسیله آنها ممکن سازد. درعین حال مرکز داده باید ساختار منعطفی نیز داشته باشد تا همواره قادر به همگام سازی خود با رشد تکنولوژی باشد و امکان ارتقا ساده سرویس ها را داشته باشد.
اهمیت وظایف دیتاسنتر برای سازمان ها
مهم ترین استفاده و مزیت مراکز داده برای سازمان ها بحث امنیت و نگهداری و پشتیبانی داده ها و برنامه های ضروری آنها است. اما مواردی دیگر وجود دارد که کاربرد دیتاسنترها را برای سازمان ها به یک مسئله ضروری تبدیل کرده است. در شرایطی حجم فعالیت های اینترنتی و انتقال داده ها آنقدر گسترده است که نیازمند چندین سرور و کامپیوتر برای پشتیبانی این اطلاعات هستند، از این نظر دیتاسنتر ها قادر هستند حجم وسیع داده ها را بدون وقفه پیاده سازی و ذخیره کنند. ایمیل و به اشتراک گذاری فایل ها، مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)، برنامه ریزی منابع انسانی(ERP)، ذخیره سازی و پشتیبان گیری اطلاعات، هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی از جمله کاربرد های دیتاسنتر ها برای سازمان ها و شرکت های مختلف هستند.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و دنیای مجازی، در زندگی بشر امنیت به عنوان یک نیاز اجتناب ناپذیر محسوب می‌شود. این مهم به وسیله طراحی و پیاده سازی دیتاسنتر برای سازمان ها ایجاد می‌شود. همانطور که خواندیم مراکز داده راهی برای انتقال و ذخیره سازی بدون وقفه اطلاعات مهم، در بستری امن و بدون تهدید است. شرکت فنی و مهندسی فراز شبکه کارنو در زمینه مشاوره، طراحی و اجرای دیتاسنترها با رزومه‌ای درخشان به وسیله تولید دستگاه و سیستم های هوشمند سازی اتاق سرور و کف کاذب اتاق سرور، آماده پاسخگوئی به نیاز مدیران IT است.