رک (Rack) محفظه ای فلزی است که تجهیزات شبکه مانند پچ پنل (patch panel)، سوئیچ (Switch)، سرور (Server) و … درون آن قرار می گیرد.
رک چیست؟
رک (Rack) یک محفظه یا قاب فلزی استاندارد است که برای نگهداری و سازماندهی تجهیزات شبکه و سرور در مراکز داده و اتاقهای سرور استفاده میشود. رکها، با اندازههای استانداردی (معمولاً 19 اینچ عرض) طراحی میشوند که نصب و مدیریت تجهیزات مختلف IT، از جمله سرورها، سوئیچها، روترها، و تجهیزات ذخیرهسازی را آسان میکند. این سازهها به دلیل ویژگیهایی مانند دربهای قفلشونده، سیستمهای تهویه و خنککننده، برای محافظت از تجهیزات و افزایش طول عمر آنها ضروری هستند.
انواع رکها
رکها براساس نوع و نیازهای سازمانها به چند دسته تقسیم میشوند:
1. رکهای دیواری: کوچک و سبک برای فضاهای محدود.
2. رکهای ایستاده: ظرفیت بالاتر برای سرورها و تجهیزات حجیم.
3. رکهای اوپن رک: فاقد بدنه خارجی و مناسب برای فضاهای داخلی.
ویژگیهای مهم رک
– اندازه و ابعاد: رکها با استاندارد 19 اینچ ساخته میشوند و ارتفاع آنها برحسب یونیت (U) مشخص میشود.
– سیستم تهویه: دارای فنهای خنککننده برای جلوگیری از گرم شدن تجهیزات.
– قابلیت قفل شدن: برای افزایش امنیت تجهیزات.
کاربرد رکها
رکها نقش مهمی در مدیریت تجهیزات شبکه و ایجاد دسترسی سریع به آنها دارند و با سازماندهی مناسب، امکان تهویه بهتر و خنکسازی موثر را فراهم میکنند که باعث افزایش کارایی و کاهش خطرات احتمالی میشود.
رک ها همانطور که در زیر مشاهده می شود در دو نوع ایستاده و دیواری عرضه می شوند.
واحد اندازه گیری رک یونیت (Unit) می باشد که هر یونیت معادل ۵ سانتی متر می باشد. اندازه رک ها معمولاً بین ۴U تا ۴۷U می باشد.
رک ها از قسمت های مختلفی تشکیل شده اند که در زیر به بررسی هر یک می پردازیم:
فن (Fan): برای خنک نگه داشتن و تهویه صحیح اجزای داخلی رک از تعدادی فن که معمولاً در سقف و کف رک قرار دارند استفاده می شود.
Power Module (پاور ماژول): قطعه ای است که تعدادی پریز برق در روی آن به منظور تغذیه اجزای داخلی رک به خصوص سوئیچ و کامپیوتر سرور نصب شده است.
سینی (Shelf): معمولاً در هر رک از تعدادی سینی به منظور جدا سازی بخش های مختلف و قرار دادن برخی از تجهیزات مانند سوئیچ و یا مانیتور سرور بر روی آن استفاده می شود. سینی ها در دو نوع متحرک و ثابت همراه رک عرضه می شوند.
انواع رک
رک های دیواری
تجهیزات استاندارد شبکه و رکمونت ۱۹ اینچی را می توان درون رک ها قرار داد. رک های دیواری معمولا دارای ارتفاع های ۵ ، ۶ ، ۷ ، ۹ یونیت هستند. یونیت واحد سنجش ارتفاع رک است و هر یونیت معادل ۵/۴۳ میلیمتر می باشد.عمق رکهای دیواری می تواند ۳۵ ، ۴۵ یا ۶۰ سانتیمتر باشد.
برخی از رک های ۹ یونیت از تنوع بیشتری برخوردارند و پنل های بغل آن ها کاملا باز می شود و امکان دسترسی به رک را از بغل فراهم می کند. برخی نیز امکان چرخش تا ۱۰۰ درجه را داشته و امکان دسترسی به پشت رک را نیز دارد. امکان نصب پاور یونیت های ۳ و ۴ پورت و فن ۱۲ سانتیمتری نیز بر روی رک های دیواری وجود دارد.
رک های ایستاده
رک های ایستاده استاندارد معمولا در مرکز شبکه قرار می گیرد. در این رکها، انواع پچ پنل، سوئیچ، سرور و سایر قطعات رکمونت ۱۹ اینچی قرار می گیرد. از بالا و پائین این نوع رکها می توان کابلها را عبور داد و همچنین از چهار طرف باز می شوند. ارتفاع این رک ها می تواند ۱۶ ، ۲۱ ، ۲۸ ، ۳۶ ، ۴۰ و ۴۴ یونیت و با عمق های ۶۰ ، ۸۰ ، ۱۰۰ سانتیمتر و بیشتر تولید می شوند. در این نوع رکها امکان نصب ۱ تا ۴ فن وجود دارد. پاور ماژول ۸ پورت و ۹ پورت افقی درون این رکها نصب می شود و نسبت به ارتفاع رک می توان پاور ماژولهای عمودی نیز نصب کرد.
طبقه ثابت رک
در سه نوع ۱ یونیت (قرارگیری تجهیزات با وزن سبک)، ۲ یونیت (قرارگیری تجهیزات با وزن متوسط) و تخت ثابت (قرارگیری تجهیزات با وزن سنگین مثل سرورهای تاور و مانیتور ) وجود دراد.
طبقه متحرک رک
جهت قرارگیری کی برد و موس درون رک کاربرد دارد. بصورت کشویی جلو می آید. متناسب با نوع رک با کشوهای متفاوت ۶۰ ، ۸۰ و ۱۰۰ سانتیمتری ارائه می شود.
فریم مانیتور
در جلو مانیتور روی آدابتورهای جلو رک نصب می شود و مونیتور را با سایر تجهیزات درون رک هماهنگ می کند. برای مونیتورهای ۱۴ ، ۱۵ و ۱۷ اینچ مناسب می باشد.
حرارت سنج دیجیتالی
دمای رک را مرتبا اندازه گیری نموده و بر روی نشانگر های دیجیتالی خود نمایش می دهند. این حرارت سنج ها دارای حافظه بوده و در صورت رسیدن دما به مقداری که سرپرست شبکه تعیین می کند فن های رک را روشن می نمایند. در دو نوع ایرانی با اندازه ۲ یونیت و خارجی با اندازه یک یونیت ارائه می شود . بطور معمول در بالاترین قسمت رک نصب می شود.
بلانک پنل
صفحه های محافظی می باشند که به جهت جلوگیری از دسترسی به تجهیزات حساس نصب شده در داخل رک جهت ایمنی بیشتر در جلوی آن نصب می گردند . این بلانک پنل ها در انواع ۱ ، ۲ ، ۳ و ۴ یونیت عرضه می شوند .
فن رک
فن ۱۲x12 سانتیمتر که با ولتاژ ۲۲۰ ولت کار میکند و در قسمت فوقانی رک ها نصب می شود. دو نوع بوشی با کیفیت پایین تر و عمر کوتاه تر و بلبرینگی با دوام بیشتر و قیمت بالاتر در بازار وجود دارد. اگر فن را با دست بچرخانید چنانچه مدت زیادی بچرخد و بعد از حرکت باز ایستد بلبرینگی و در غیر این صورت بوشی می باشد . همچنین پروانه فن بلبرینگی را چنانچه به داخل فن فشار دهید با حرکت ارتجاعی به عقب باز می گردد.
قفل ریتال
بر روی درب رک های ایستاده نصب می شود. قفل ریتال بسیار بهتر از قفل های معمولی عمل می کند.
پیچ و مهره رک
این پیچ و مهره ها و واشرها از نوع آبکاری گالوانیزه می باشند که کیفیت پوشش آنها با آزمایشات Salt Spray تست و کنترل می گردد. مهره های مذکور درون شکاف آدابتور های رک در محل دلخواه قرار می گیرند و نیاز به نگهداشته شدن توسط آچار هنگام بستن پیچ ندارند. واشرهای پلاستیکی سفید که زیر پیچ ها قرار می گیرند زیبایی خاصی به نمای رک می بخشند.
چرخ رک
در هر رک ایستاده ۴ چرخ برای جابجایی و حرکت راحت تر وجود دارد. چرخ های جلو معمولا دارای استوپ نگه دارنده برای ثابت کردن رک در محل نهایی هستند.
لایت پنل
لامپ فلورسنت که در بالای رک جهت روشنایی داخل رک نصب می شود.
