استاندارد های اتاق سرور باید به بهترین روش ممکن، پیاده سازی شده باشند؛ در غیر این صورت ممکن است که مشکلات بسیار اساسی به وجود بیاید. اتاق سرور (server room) یا دیتاسنتر (data center) عبارت است از: یک محیط امن برای نگهداری از تجهیزات شبکه با رعایت استانداردهای امنیتی.
جهت ارائه خدمات در بستر اینترنت، اکسترانت یا اینترانت، با توجه به تعاریف فوق این نکته حاصل میشود که اتاق سرور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین، باید در حفظ امنیت آن کوشا بود. مراکز داده ای بزرگی در دنیا وجود دارد که در حال سرویس دهی به کاربران هستند. از جمله این مراکز میتوان به فیسبوک، گوگل، مایکروسافت و آمازون اشاره کرد.
شرکتهای اینترنتی از سرورهای بزرگ برای ذخیرهسازی و مدیریت دادهها استفاده میکنند و در این بین، تجهیزات رایانههای قدرتمند آنها مقادیر عظیمی گرما تولید میکنند؛ بنابراین اکثر مراکز داده از سیستمهای خنککننده جهت خنکماندن استفاده میکنند. یک مرکز داده با فناوریهای جدید به نام کولوس در مرز نروژ نیز قرار دارد که به مرکز داده پاک معروف است. چراکه تمام نیرودهی آن از طریق جریان آب و باد انجام میگیرد.
استاندارد سازی اتاق سرور خود را به گروه فنی و مهندسی کارنو بسپارید.
02188486300
05137603760
استاندارد های اتاق سرور کدامند؟
در استاندارد های طراحی اتاق سرور باید دقت بسیار زیادی شود. از مهم ترین استاندارد اتاق سرور میتوان به ANSI/BICSI-002 و استاندارد TIA 942 اشاره کرد که جهت تطابق استاندارد های اتاق سرور با فعالیتهای شما و راه اندازی یک اتاق سرور امن، باید هر دو استاندارد فوق رعایت شوند. برای استاندارد سازی تجهیزات فیزیکی و سیستمهای اتاق سرور از استاندارد TIA942 و برای استاندارد سازی کابل کشی و تراکینگ شبکه از استاندارد ANSI/BICSI-002 پیروی میشود.
الزامات امنیتی مطابق با استاندارد های اتاق سرور
درباره اقدامات امنیتی فیزیکی و متقابل لازم برای محافظت از محرمانه بودن، یکپارچگی و دسترسی پذیری یک مرکز داده، توصیههایی طبق استاندارد 2019 ANSI/BICSI-002، ارائه شده است:
مطابق این استاندارد، یک «اتاق امنیتی» بایددر مکانِ ورودی اصلی پرسنل یا در مجاورت آن قرار گیرد. منطقه ورود بازدیدکنندگان باید از نظر فیزیکی از عملیات امنیتی تأسیسات جدا باشد. اتاق امنیتی باید شامل امکانات عملیات امنیتی، از جمله مانیتورهای سیستم نظارت تصویری (VSS) و نیز دارای پایگاه داده و رابط کاربری در سیستم کنترل دسترسی (ACS) باشد.
هنگام برنامه ریزی این فضا موارد زیر در نظر گرفته شود:
• الزامات فضای نظارت VSS،
• فضای ACS و الزامات ذخیره سازی،
• دسترسی بدون مانع به ذخیره سازی کلید،
• دسترسی بدون مانع به کارت دسترسی (موقت و خالی)،
• سیستمهای نظارت بر اعلام حریق/دود،
• دسترسی محدود به اتاق کنترل امنیتی.
سایر الزامات امنیتی
- مقاوم سازی و تقویت ساختار دیتاسنتر
- استفاده از رنگ ضد حریق یا اپوکسی
- استفاده از سیستم سرمایشی مناسب و برپاسازی سیستم اطفای حریق
- استفاده از درهای ضد سرقت
- ایجاد سیستمهای کنترل دسترسی
- استقرار اتاق سرور
- استفاده از دوربینهای مداربسته تحت شبکه (آی پی) به منظور کنترل از راه دور و نظارت
- استفاده از (یو پی اس) مناسب
- عدم استفاده از پنجره یا شیشه
- کابل کشی مناسب
- راه اندازی سیستم روشنایی
- عدم استفاده از وسایل غیر ضروری
- تثبیت نمودن تجهیزات و رکها
- استفاده از سیستم ارت ( اهماژ آن از 2 اهم بالاتر نباشد)
الزامات امنیتی دیتاسنتر
قبل از برپاسازی اتاق سرور باید اقدامات زیر را انجام داد تا استاندارد های طراحی اتاق سرور به خوبی برقرار شوند:
- نقشه مهندسی ساختمان بررسی شود.
- میزان فاصله قرارگیری رکها از یکدیگر رعایت شود.
- کف و سقف اتاق سرور جهت کابل کشی شبکه مسیر گذاری شود.
منظور از استقرار اتاق سرور چیست؟
متاسفانه در پیاده سازی شبکه، موقعیت مناسب جهت برپاسازی اتاق سرور در ساختمان مورد توجه قرار نمی گیرد و در نهایت، هر اتاقی که بدون استفاده بماند را جهت راه اندازی دیتاسنتر استفاده می کنند. این مسئله میتواند در ایجاد تداخل در امنیت و کارایی شبکه تاثیر زیادی داشته باشد.
موقعیت مناسب اتاق سرور
در مناطق زلزله خیز، اتاق سرور باید در پایین ترین طبقه ساختمان واقع شود؛ اما این مسئله در مناطق سیل خیز برعکس بوده و باید بالاترین طبقه ساختمان را جهت راه اندازی اتاق سرور در نظر گرفت. طبق استاندارد های اتاق سرور جهانی، یک دیتا سنتر نباید در مرکز ساختمان باشد. همچنین، جهت سهولت در جابجایی تجهیزات، اتاق سرور نباید به هیچ راهروی باریکی منتهی گردد.
جهت مقاوم سازی اتاق سرور چه اقداماتی لازم است؟
در صورتی که امکان جابجایی اتاق سرور وجود نداشته باشد، باید نسبت به مقاوم سازی آن به صورت مراحل زیر اقدام کرد:
- روپوش دیوارها باید تا رسیدن به سطح آجری برداشته شود.
- سطح دیوار با استفاده از سیمان پوشش داده شود.
- برای پوشش لایه سیمانی از ماده ضد آتش استفاده شود.
- جهت کابل کشی و ایجاد لوله های اطفای حریق، کف و سقف اتاق سرور مسیر گذاری شود.
- اتاق سرور ستون گذاری و آهن کشی شود.
- تمامی سطوح آهنی در پیکره اتاق سرور با استفاده از گچ پوشیده شود.
- لایه گچی روی دیوار با استفاده از ماده ضد حریق پوشیده شود.
نکته مهمی که در طراحی و مقاوم سازی اتاق سرور باید در نظر داشت، این است که به هیچ عنوان نباید از رنگهای پلی استری و پلاستیکی استفاده شود. پوشش مناسب جهت رنگ آمیزی اتاق سرور اپوکسیست.
استاندارد های طراحی اتاق سرور
جهت طراحی و استاندارد سازی دیتاسنتر و اتاق سرور باید مراحل زیر را انجام داد:
1) استفاده از سیستم سرمایشی مناسب
میزان دمای اتاق سرور میتواند تاثیر بسزایی در نحوه عملکرد تجهیزات آن داشته باشد. تجهیزات مهم و با ارزشی مانند روترها، سوئیچها، ذخیره سازها و… جهت بهبود عملکرد شبکه نیاز به سرمایش مناسب دارند. از این رو، توجه به راه اندازی سیستم تهویه هوا در اتاق سرور امر مهمی به شمار میآید.
همان گونه که دمای بالا میتواند در عملکرد تجهیزات اختلال ایجاد کرده و یا عمر مفید آنها را کاهش دهد، سرمای زیاد نیز میتواند مشکلات زیادی را برای مدیر شبکه ایجاد کند. بنابراین، در تنظیم دمای اتاق سرور باید استاندارد های مربوطه رعایت شود. علاوه بر این، باید برای راه اندازی سیستم هشدار و سنسورهای دمایی اهمیت ویژه قائل شد.
دمای مناسب اتاق سرور 18 درجه سانتی گراد است، اما در آخرین استاندارد ها به دمای 22 الی 24 درجه سانتیگراد اشاره کرده اند. یکی از مرسوم ترین سیستم های خنک کننده کولر گازیست که میتوان با توجه به دمای مورد نیاز درجه آن را تنظیم کرد.
_ برای رسیدن به دمای مناسب در اتاق سرور می توان از طریق روشهای زیر اقدام کرد:
- تعبیه سیستم سرمایش درون رک ها که به آن Rack Oriented گفته میشود.
- استفاده از سیستم سرمایشی در کل فضای اتاق سرور که به آن Room Oriented گفته میشود.
- استفاده از سیستم سرمایش در اطراف کف کاذب و یا درون رکها که به آن Row Oriented گفته میشود.
2) استفاده از این سیستم اطفای حریق
آتش سوزی در اتاق سرور می تواند منشاء درونی یا بیرونی داشته باشد. ممکن است آتش سوزی به دلیل استفاده از تجهیزات اشتعال زا یا اتصال کوتاه ادوات برقی رخ دهد یا اینکه آتش از فضای بیرونی اتاق سرور به داخل آن سرایت کرده باشد. به همین خاطر، نصب سیستمهای اعلان و اطفای حریق جزو اصلی ترین پارامترهای استاندارد اتاق سرور به شمار می آید. برای نصب سیستم اعلان میتوان از حسگرهایی که در بازار موجود هستند استفاده کرد.
یکی از راهکارهای برپاسازی سیستم اطفای حریق، استفاده از کپسول آتش نشانی در اتاق سرور است. همچنین میتوان از سیستمهای پیشرفتهای مانند FM200 بهره گرفت.
در رابطه با راه اندازی سیستم اعلان و اطفای حریق اتاق سرور به نکات زیر توجه داشته باشید:
- برای وارد کردن گاز مونوکسید کربن به داخل اتاق سرور میتوان از لولههای حامل استفاده کرد.
- نازلهای نهایی باید در نزدیکی تجهیزات و دستگاههای اتاق سرور قرار بگیرند.
- مخزنهای اصلی گاز باید خارج از اتاق سرور قرار بگیرند.
- استفاده از حسگر تشخیص حریق در داخل رکها و نقاط مختلف اتاق سرور ضروریست.
- وجود کپسولهای آتش نشانی در اتاق سرور ضروریست.
برای بهره برداری از سیستم اطفای حریق می توان از دو روش پوشش جامع یا پوشش مستقیم استفاده کرد. در روش پوشش مستقیم، سیستم اطفای حریق درون تجهیزات اتاق سرور نظیر رکها تعبیه میشود، اما در روش پوشش جامع، سیستم اطفای حریق کل فضای اتاق سرور را در بر میگیرد.
3) استفاده از دربهای ضد سرقت و مقاوم در برابر آتش سوزی
دربهای ضد حریق به منظور جلوگیری از انتشار آتش در اتاق سرور استفاده میشوند.
بارزترین ویژگیهای دربهای ضدسرقت و ضد حریق:
- ارتفاع این درها 2 متر و عرض آنها 110 سانتیمتر یا 120 سانتیمتر است.
- برای پوشش این دربها از PVC یا MDF استفاده شده است.
- این دربها قابلیت نصب تجهیزات تشخیص حرکت را دارند.
4) استفاده از سیستمهای کنترل دسترسی در استاندارد های اتاق سرور
سیستمهای کنترل دسترسی جهت نظارت بر عبور و مرور افراد در اتاق سرور استفاده میشوند. پرسنل اتاق سرور برای ورود به این اتاق باید کارت تردد داشته باشند.
یکی از ویژگیهای سیستم کنترل دسترسی، استفاده از کد مخصوص یا اثر انگشت پرسنل برای ورود آنها به اتاق سرور است. با استفاده از سیستم کنترل و مانیتورینگ شرایط محیطی در اتاق سرور میتوان از بسیاری از رخدادها و تهدیدات امنیتی جلوگیری کرد.
مزایای سیستم کنترل دسترسی عبارت اند از:
- رد گیری افراد
- ارتقاء سطح امنیت در اتاق سرور
- ایجاد محدودیت در تردد افراد
- قدرت تشخیص هویت پرسنل اتاق سرور
سیستمهای کنترل دسترسی به کامپیوتر متصل شده و از این طریق، مدیران شبکه آنها را پیکر بندی میکنند.
_از جمله تنظیماتی که میتوان روی سیستم کنترل دسترسی اعمال کرد، عبارت اند از:
- امکان صدور مجوز در رابطه با اختیارات کارکنان و محدوده زمانی فعالیت آنها
- ثبت اشتباهات پرسنل در هنگام استفاده از نرم افزار ها و مشاهده اطلاعات ذخیره شده
5) استفاده از دوربینهای کنترل و نظارت
طبق استاندارد ANSI/BICSI-002، از احداث مرکز داده در مناطق با جرم زیاد خودداری کنید. دسترسی معقول به خدمات اضطراری میتواند یک منبع ارزشمند نجاتدهنده برای ساکنان سایت باشد. در حالت ایده آل،
الف. ایستگاه آتش نشانی و ایستگاه پلیس باید در 8 کیلومتری (5 مایلی) محل مرکز داده باشد و یک
اورژانس بیمارستان در 16 کیلومتری (10 مایل).
بسته به خطر اولیه باید سطح و نوع امنیت محیطی مورد نیاز برای سایت را در نظر گرفت و تحلیل این تهدیدات شامل نوع ساختمان، مکان سایت، فنستراسیون است. این عوامل بر اساس نیاز کاربران متفاوت است.
با استفاده از دوربینهای کنترل نظارت میتوان فعالیت پرسنل و تجهیزات اتاق سرور را به صورت 24 ساعته مشاهده کرد.
6) ثابت کردن تجهیزات و رکها
رک ها و تجهیزات اتاق سرور به منظور جلوگیری از واژگونی در هنگام لرزشهای محیطی، باید به نقاط مختلف اتاق سرور محکم شوند.
7) عدم استفاده از پنجره یا شیشه در اتاق سرور
به منظور بالا بردن سطح امنیت اتاق سرور، نباید هیچ گونه شیشه، پنجره یا هر پارتیشن دیگری به فضای بیرون اتاق وجود داشته باشد.
از جمله پارامترهای مهم در استاندارد های طراحی اتاق سرور، دارابودن برق پایدار با ولتاژ ثابت است. اهمیت این مسئله به این خاطر است که در اتاق سرور تجهیزات گران قیمتی از جریان برق استفاده میکنند.
در اتاق سرور روشن بودن تجهیزات و رصد نمودن فعالیت سازمان از اهمیت زیادی برخوردار است، به همین خاطر، هر گونه قطعی در جریان برق ممکن است خسارتهای جبران ناپذیری را به بار آورد. از همین رو، وجود جریان برق پایدار در اتاق سرور الزامیست. همچنین افت ولتاژ برق یا قطع شدن آن ممکن است به تجهیزات موجود در اتاق سرور آسیب رسانده و یا اینکه استهلاک آنها را افزایش دهد.
در کابل کشی برق اتاق سرور باید تمامی استانداردها رعایت گردند. همچنین، از تجهیزات با کیفیت استفاده شود.
تجهیزات مورد نیاز در برق کشی اتاق سرور کدام اند؟
_ از جمله تجهیزات مورد نیاز در برق کشی اتاق سرور می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- چاه ارت
- یو پی اس
- تابلو برق
- ژنراتور تامین
چاه ارت
جهت دفع بارهای منفی و مخرب روی سیستمها و تجهیزات اتاق سرور، از چاه ارت استفاده میشود. یک چاه ارت استاندارد باید ویژگیهای زیر را داشته باشد:
- حفر چاه ارت باید تا زمانی ادامه یابد که به خاک نمناک برسد.
- درون چاه باید پودر زغال و نمک به نسبت مناسب یعنی به ازای هر کیلو زغال 2 کیلو نمک ریخته شود. به علت معکوس بودن مقاومت این مواد با مقاومت خاک، کم و زیاد کردن آن روی مقاومت خاک تاثیر می گذارد.
- درون مخلوط زغال و نمک موجود در چاه ارت باید یک صفحه مسی با ابعاد 50 cm و قطر 1 سانتیمتر قرار گیرد.
- برای جلوگیری از پوسیدگی صفحه مسی مستقر شده در زغال و نمک، باید یک سیم مسی از طریق پیچ و مهرههای مخصوص به این صفحه متصل شود.
- به منظور مرطوب نمودن اطراف چاه، باید لوله پولیکاهایی به قطر 4 یا 6 سانتیمتر در چاه نصب شوند. این نکته را در نظر داشته باشید که برای رطوبت رسانی به چاه باید روی بدنه این لولهها سوراخ های متعدد ایجاد کرد.
- برای پر کردن چاه ارت باید از خاک رس نرم استفاده شود.
- مقاومت چاه ارت باید از 2 اهم بالاتر نباشد.
یو پی اس
در صورتی که جریان برق تجهیزات اتاق سرور به طور ناگهانی قطع شود، ممکن است خسارتهای جبران ناپذیری به بار بیاید. البته این مسئله فقط مربوط به قطع شدن برق شهری نیست، زیرا ممکن است عملکرد تجهیزات برقی مانند کامپیوترها و سایر لوازم سخت افزاری موجود در اتاق سرور به علت تغییر ولتاژ برق یا نارسایی لحظه ای آن با مشکل مواجه شود. برای مقابله با این مشکل از یو پی اس استفاده میکنند.
_ یک یو پی اس با کیفیت باید شرایط زیر را داشته باشد:
- پشتیبانی از پروتکل SMTP بهمنظور مانیتور کردن لحظه ای
- توانایی کار با ژنراتور
- online double conversion باشد
تابلو برق
علت استفاده از تابلو برق در اتاق سرور، کنترل جریان ورودی و خروجی و مانیتور نمودن ولتاژ برق است. برای کنترل جهت جریان و وضعیت ولتاژ، چند عدد دکمه مینیاتوری روی تابلو برق تعبیه شده است. دارا بودن آمپرمتر و ولت متر نیز از ویژگیهای دیگر تابلوبرق محسوب میشود.
ژنراتور تامین
از ژنراتور تامین به منظور جبران محدودیتهای دستگاههای تامین کننده برق اضطراری استفاده میشود. دستگاههای تامین کننده برق اضطراری یو پی اس علاوه بر قیمت بالا، توانایی تامین برق در مدت طولانی را ندارند. انواع ژنراتورها شامل دو دسته ژنراتور توان بالا و ژنراتور توان پایین میشود.
راه اندازی ژنراتورها به دو شیوه دستی و اتوماتیک انجام می شود. راه اندازی دستی ژنراتور 10 دقیقه و راه اندازی اتوماتیک آن 2 دقیقه زمان می برد. برای جلوگیری از ایجاد آلودگی صوتی توسط ژنراتورها، از یک دستگاه صداگیر به نام کناپی استفاده میکنند که تا 85 درصد میزان صدا را کاهش میدهد.
Wiring و کابل کشی مناسب
_ در کابل کشی اتاق سرور باید استاندارد های لازم رعایت شود. برای ایجاد نظم در چیدمان کابلهای قابل حمل مانند کابلهای رابط برق، باید یک مسیر استاندارد توکار در اتاق سرور ایجاد نمود.
_ باید فاصله بین مسیر کابلها و مسیر های دیتا در اتاق سرور مناسب بوده و برای کانالهای کابل برق درپوش مناسب در نظر گرفته شود.
_ استفاده از لدر و سینی مناسب جهت عبور کابلهای برق بسیار ضروریست. جنس این سینیها استیل بوده و در برابر شرایط آب و هوایی مختلف مقاومت بالایی دارند. از دیگر ویژگیهای این سینیها میتوان به مقاومت در برابر مواد شیمیایی و ضربه، دوام بالا، غیر قابل اشتعال بودن و نارسایی آنها اشاره کرد.
_ از دیگر ویژگی های مهم در رابطه با استاندارد سازی اتاق سرور استفاده از سقفهای کاذب است.
_ سقف و کف اتاق سرور باید ویژگیهای زیر را داشته باشد:
- حداقل یک ساعت در برابر آتشسوزی مقاومت کند.
- ضد الکتریسیته ساکن بوده و در برابر بارهای استاتیک مقاومت داشته باشد.
- پوشش کف اتاق باید از جنس آلومینیوم و فولاد باشد.
- کفپوش باید آنتی استاتیک باشد.
- ارتفاع سقف 2.6 متر باشد.
- ظرفیت بارگذاری 7.2KPA و تحمل بار معلق 1.2KPA را داشته باشد.
جمع بندی:
اکنون که به بررسی جامع استاندارد های اتاق سرور پرداختیم، در این قسمت به صورت خلاصهوار جمع بندیای را برای شما میآوریم. از جمله:
مشخصات اتاق سرور:
- دیوارها، سقف و درهای اتاق باید جدا از سایر مناطق اشغال شده باشند.
- عرض درها باید 42 تا 48 اینچ و ارتفاع آن 8 اینچ باشد.
- کف کاذب اتاق سرور، آنتی استاتیک باشد.
- اتاق نباید پنجره داشته باشد. (برای امنیت، صدا و مدیریت محیط زیست)
تجهیزات اتاق سرور:
- حداکثر تراکم الکتریکی تجهیزات محاسباتی در اتاق سرور نباید بیش از 300 وات در فوت مربع باشد.
- قفسههای رایانه باید دارای مهار لرزهای و زمین مناسب باشند.
- قفسههای رایانه باید دارای مجوز کافی از نظر مشخصات سازنده باشند.
- اتاق باید حداقل یک تلفن داشته باشد.
پیشگیری از آتش سوزی:
- اتاق باید دارای سیستم اطفاء حریق کافی باشد.
- اگر کابل کشی و سیستمهای خنک کننده با هم ترکیب شوند، اتاق باید دارای درجه آتش باشد. (فضای بالای سقف یا زیر کف)
خنک کننده:
- اتاق سرور باید سیستم توزیع هوا داشته باشد.
- از راهروی سرد و راهروی گرم برخوردار باشد.
سیستمهای مکانیکی:
در سیستمهای مکانیکی قراردادن تهویه مطبوع (AC) بسیار مهم میباشد.
- کنترل سرمایش و رطوبت اتاق باید از طریق یک سیستم AC مستقل انجام شود. (یعنی به سیستم ساختمان اصلی متصل نباشد.)
- دمای نقطهی طراحی هوای برگشت و رطوبت نسبی به ترتیب باید 72 درجه فارنهایت (° 2 درجه فارنهایت) و 45 درصد (± 5 درصد) باشد.
- بهتر است از سیستمهای تهویه مطبوع مبتنی بر آب سرد، استفاده شود.
- باید فاصلهی کافی (حداقل 4 دقیقه) بین واحد تهویه مطبوع و کامپیوتر وجود داشته باشد.
سیستمهای الکتریکی:
- اتاق باید دارای پانلهای برق جداگانه و اختصاصی برای هر دو تجهیزات رایانه باشد و سیستم تهویهی مطبوعِ سیستمهای مکانیکی و الکتریکی باید به مدت طولانی طراحی شوند.
- ملاحظات مربوط به کیفیت ساختمان باید در نظر گرفته شود. (نیاز به ترانسفورماتورهای ایزوله، سیستم های UPS و سایر تجهیزات که گرمای زیادی تولید میکنند، تا آنجا که ممکن است در اتاق سرور قرار نگیرند.)
سنسورها:
اتاق سرور باید از تمامی سنسورهای لازم برخوردار باشد تا مسئول مربوطه از تغییراتی که رخ میدهد، آگاه شود.
امنیت:
کلیه ورودیهای اتاق باید به درستی ایمن شده و در صورت لزوم هشدار داده شود.
سخن آخر:
امید است که از این مقاله لذت برده باشید. شما میتوانید نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را برای ما ارسال کنید. همچنین میتوانید جهت راه اندای اتاق سرور طبق اصول استاندارد با ما تماس بگیرید.
نظرات درباره این مطلب
6 نظر
الیاس صمدی –
سلام شرکت کارنو طراحی اتاق سرور انجام میده؟
واحد تحقیق و توسعه کارنو –
سلام بله طراحی اتاق سرور انجام میدیم.
عمران سپاهی –
برای مدیریت مرکز داده از راه دور شما چه سیستم کنترل و مانیتورینگی رو پیشنهاد میدید؟
واحد تحقیق و توسعه کارنو –
سلام. برای مدیریت مرکز داده از راه دور، سیستم کنترل و مانیتورینگ کارنو لاجیک رو خدمت شما پیشنهاد میدیم. برای کسب اطلاعات بیشتر میتونید تماس بگیرید. ممنونم.
محمدحسین –
بسیار مفید و عالی تشکر
کریمی –
بسیار خرسندیم که محتوا برای شما مفید بوده است.